بيمارستانها و مراكز درماني:
بيمارستانها و مراكز درماني را مي توان از مراكز عمومي دانست كه در آن جا خدمات درماني بهداشتي به مراجعين ارائه مي گردد . اين مراكز به منظور بازگشت سلامت بيماران تلاش مي نمايند كه در صورت نداشتن شرايط اصولي و بهداشتي و تحت شرايطي تلاش پرسنل بخش موثر واقع نگرديده و نه تنها در بهبود مراجعين و بيماران مثمر ثمر واقع نمي شود بلكه مي تواند اثرات نامطلوب و سوء نيز در بر داشته باشد .
نتيجه مطلوب در مراكز درماني و بهداشتي هنگامي حاصل مي گردد كه تلاش پرسنل بخش در محيطي بهداشتي ، استاندارد و قابل قبولي انجام پذيرد . اگر وضعيت ساختماني شامل
ساختار ، پنجره ها ، تهويه ، نحوه جمع آوري و دفع فاضلاب و سرويس هاي بهداشتي ، محل اختصاص داده شده به جايگاه موقت زباله ، آب مصرفي و حتي انتخاب و تخصيص اتاق ها در جهات مختلف به منظور ارائه خدمات بهداشتي و درماني هدفمند نبوده و بر اساس كار كارشناسي انجام نگرفته باشد بازدهي مطلوب نداشته و احتمال عايد شدن نتيجه منفي و غير منتظره نيز وجود خواهد داشت و عكس قضيه فوق نيز صادق است .بدين معنا كه جنانچه احداث اين مراكز بر اساس استاندارد هاي جهاني و با پيشرفته ترين وسايل و ابزار نيز مجهز شده باشد وليكن از نيروهاي نا كارآمد و آموزش نديده و يا از افراد بي تعهد و سود جو و تاجر پيشه استفاده گردد باز نتيجه مطلوب عايد نخواهد گرديد .
با توجه به اين كه افراد شاغل در اين قبيل مراكز بيش از سايرين در معرض خطر ابتلا به بيماري هاي واگير دار قرار دارند لذا در صورت ناامن بودن و آلوده بودن محيط ، سلامت پرسنل بخش و حتي بيماران و مراجعين به طور جدي به مخاطره مي افتد .
پرسنل بخش مراكز درماني و بهداشتي در محيط هاي در معرض خطر بيمارستانها مانند آزمايشگاه ، تزريقات و پانسمان ، بخش هاي سوختگي ، عفوني به كار اشتغال دارند و به ويژه افرادي كه خدمات و نظافت اين محيط ها را به عهده دارند بايستي از مسائل بهداشتي و مخاطرات و راههاي انتقال و سرايت بيماري ها آگاهي و اطلاعات لازم و كافي داشته باشند تا هم خود را از خطرات آلوده شدن و ابتلا به بيماري ها محافظت نمايند و هم با رعايت اصول بهداشتي از انتشار آلودگي ها در محيط جلوگيري نمايند و بدين منظور و جهت تحقيق اين امر پرسنل بخش مراكز ياد شده بايستي راههاي پيشگيري و جلوگيري از انتقال و سرايت آلودگي ها را كاملا بدانند . گندزدا ها ومواد ضد عفوني كننده و پاك كننده را خوب بشناسند و با خصوصيات آنها آشنا باشند و روشهاي رفع آلودگي از وسايل و لوازم مختلف را بدانند و از لوازم و وسايل ايمني و حفاظتي فردي نيز به موقع و به جا استفاده نمايند . با عنايت به اين كه وضعيت بهداشتي محيطي بيمارستان ها تاثير منفي درميزان و دامنه شيوع آلودگي ها و عفونت هاي بيمارستاني داشته كه رعايت اين مهم به عهده پرسنل بخش بخش خدمات و نيز پرسنل شاغل مي باشد و با توجه به وا گذاري خدمات به بخش خصوصي و با در نظر گرفتن سطح سواد و آگاهي اين افراد از مخاطرات موجود در محيط كاري خود و به منظور ارتقاء سطح آگاهي پرسنل بخش و حفظ سلامت پرسنل بخش به ويژه رده خدمات ، برنامه آموزشي لازم به زبان ساده و گويا و قابل درك و فهم گروههاي خدماتي تهيه و با تنظيم برنامه اي نسبت به ارتقاء سطح آگاهي هاي نامبردگان اقدام گردد.
نكات مهم مورد توجه پرسنل بخش خدمات
نيروهاي خدماتي شاغل در درمانگاهها و بيمارستان ها قبل از شروع به كار بايستي از نظر تاييد سلامت و نداشتن بيماري هاي واگير دار مورد بررسي پزشكي قرار گرفته و در صورت نداشتن بيماري براي نامبردگان كارت تندرستي صادر گردد . بديهي است انجام معاينات پزشكي و آزمايشات لازم هر شش ماه يك بار بايستي تكرار گردد .
كليه پرسنل خدمات بايستي داراي لباس كار متناسب با نوع كار بوده و از وسايل حفاظتي و ايمني دستكش ، ماسك ، كلاه ، چكمه يا كفش مناسب استفاده نموده و پس از پايان كار نسبت به تعويض لباس اقدام نمايد . در صورت امكان تعويض لباس پس از استحمام انجام شود
تذكر : پرسنل بخش حق ندارند با لباس كار محل را ترك نمايند .
پرسنل بخش خدمات مربوط به بخش هاي مختلف و به ويژه پرسنل بخش بخش هاي عفوني و آزمايشگاههاي ميكروب شناسي حق تردد در بخش هاي ديگر به ويژه بخش كودكان ، زنان و زايمان ، آشپزخانه و …. كه از حساسيت بيشتري برخوردار مي باشند را ندارند و در صورت اجبار بايستي نسبت به تعويض لباس و كفش خود اقدام و احتياطات لازم را به عمل آورند .
پرسنل بخش خدمات حق جمع آوري ، نگهداري و خارج نمودن اضافه غذا از بيمارستان ( آشپزخانه يا بيماران ) ، نانهاي ضايعاتي و ……. به هر دليلي و جهت هر گونه مصرفي را ندارند
انجام عمل بازيافت از زباله بيمارستاني به هر شكلي ممنوع مي باشد ، به ويژه از زباله هاي عفوني ومخاطره آميز
جارو و تي هاي نظافت در پايان كار در محل هاي اختصاص داده شده به اين قبيل وسايل نظافت بايستي شستشو و به منظور آب گيري و خشك شدن در حوضچه هاي زهكشي شده و قابل نظافت و بهداشتي نگهداري شوند . استفاده از يك تي نظافت در تميز كردن و نظافت قسمت هاي مختلف ( سالن بخش ، اتاق بيمار ، محل استقرار پرسنل و پرستاري و …. اكيدا ممنوع و مخاطره آميز مي باشد .
عدم استفاده از ترايلي و يا گاري چهار چرخه ، برانكارد و غير در جهات عير اختصاصي ممنوع مي باشد . حنما در صورت ناچاري نيز نبايستي از وسايل حمل و نقل ، غذا ، و به طور مشترك استفاده نمود .
عدم نگهداري و انبار نمودن وسايل اسقاطي و مستعمل در گوشه و كنار و فضاهاي خالي موجود در بخش و بيمارستان . محل هاي جمع آوري و انبار وسايل ياد شده مي توانند محل تجمع حشرات و پناهگاه جوندگان ( موش ) و ساير جانوران موزي و حتي بروز حريق گردد .
از قرار دادن لگن ، لوله ادرار ، تشت و …. در كف سرويس هاي بهداشتي و روي زمين يا زير تخت بيمار ، زير دستشويي و …جداُ پرهيز نماييد در غير اين صورت اين عمل مي تواند آلودگي و عفونت را به تخت بيماران بستري شده انتقال دهد .وسايل فوق الذكر بايستي پس از شستشو گندزدايي گرديده و در قفسه اي مخصوص اين كار نگهداري گردند .
پرسنل بخش خدمات حق انجام كارهاي متفرقه و بعضا پزشكي مانند تزريقات ، وصل و كشيدن سرم بيماران و …حتي در صورت كمبود نيرو را ندارند . در صورت انجام تخلف محسوب مي گردد .
از دست زدن به زباله به خصوص زباله آزمايشگاهها ، بخشهاي عفوني و …اكيداُ خودداري گردد . درجمع آوري و حمل و نقل و تخليه زباله بايستي كليه نكات ايمني و حفاظتي رعايت گردد .
در صورت مشاهده اجسام تيز و برنده ( سر سوزن ، تيغ جراحي ) در داخل زباله دان نصب شده در اتاق بيماران ابتدا موضوع را به پرستار بخش يا جانشين وي و در صورت عدم توجه به مدير بيمارستان يا درمانگاه كتباُ يا شفاهاُ اطلاع داده شود .
مواد شوينده ، سفيد كننده ، گندزداها و ضدعفوني كننده ها بايستي در محل مناسب و داراي تهويه اصولي نگهداري گردند . از انبار نمودن مواد ياد شده به صورت در هم و يا غير اصولي جداُ بايستي پرهيز كرد . در صورت نگهداري غير اصولي مواد شيميايي و حلالها و …. در شرايط غير قابل قبول مي تواند عامل انفجار يا آتش سوزي يا ايجاد گازهاي خطرناك در محيط انبار شوند .
از نگهداري مواد غذايي توسط بيماران يا همراهان در كيسه هاي پلاستيك تيره و سياه ( از دوده صنعتي در تهيه پاكت هاي پلاستيكي استفاده شده باشد ) در يخچال بخش جلوگيري به عمل آيد . نگهداري مواد غذايي در كيسه هاي پلاستيكي فوق الذكر و كيسه هاي پلاستيكي بازيافتي براي سلامت انسان زيان آور مي باشد .
از ايجاد زمينه مناسب در جهت حيوانات اهلي ( مثل گربه ) يا پرندگان ( مثل كلاغ و كبوتر ) خودداري شود .( پراكندن مواد غذايي اضافي بيماران ، نانهاي ضايعاتي و …. در گوشه و كنار بيمارستان باعث جلب حيوانات اهلي مثل گربه و جانوران موذي مثل موش و حشرات و پرندگان مي گردد . )
هر بار پس از انجام كار و قبل از دست زدن به مواد غذايي و خوردن غذا دستهاي
خود را با آب و صابون ( ترجيحاُ صابون مايع ) خوب بشوييد .